(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «ΤΟ ΠΑΡΟΝ» στις 9/2)

του Μάκη Φόρτε*

«Το κράτος απέτυχε, πελάγωσε, φάνηκε πόσο κακά είναι οργανωμένο, πόσο του λείπει το πνεύμα της αυτοθυσίας και η αντίληψη ότι έχει καθήκοντα απέναντι του λαού αυτό, και όχι ο σεισμόπληκτος λαός προς εκείνο. Σήμερα, ενώ δεν έδειξε καμία δραστηριότητα, για τους σεισμοπαθείς, αγωνίζεται να σώσει την χαμένη πια αξιοπρέπεια του με δονκιχωτικές διαταγές».
Όχι δεν είναι σημερινό σχόλιο κάποιου αντιπολιτευόμενου την κυβέρνηση δημοσιογράφου.
Είναι απόσπασμα από την εφημερίδα «Βραδυνή» στις ….. 17 Αυγούστου 1953 !!!
Δυστυχώς η ιστορία επαναλαμβάνεται μετά από 60 χρόνια ως φάρσα.

Η πασαρέλα των υπουργών και των κυβερνητικών στελεχών συνεχίζεται αμείωτα 10 ημέρες μετά τον πρώτο σεισμό.
Ο καθένας και μια ανακοίνωση – υπόσχεση…. δονκιχωτικού χαρακτήρα.
Πολλές φορές αλληλοσυγκρουόμενες.
Την ίδια ώρα δήμος και περιφέρεια αποδεικνύονται κατώτεροι των περιστάσεων και οι αντίστοιχες αρχές τους αναδεικνύονται σε κωμικοτραγικούς χειροκροτητές των κυβερνητικών χειρισμών.
Δήμαρχος, αντιδήμαρχοι και περιφερειάρχης, πρωταγωνιστές στις σατυρικές εκπομπές.
Η ανάγκη να υπάρξει συντονισμός, καθημερινά αναδεικνύεται ως το κορυφαίο ζήτημα για την σεισμόπληκτη Κεφαλονιά και την κατεπείγουσα ανάγκη για τους ταλαιπωρημένους πολίτες.
Η απόφαση του μίνι υπουργικού συμβουλίου την περασμένη Τετάρτη για καλλίτερο συντονισμό με λιγότερη γραφειοκρατία, μένει να επιβεβαιωθεί στην πράξη.
Πάντως ακόμα και τα όποια σωστά μέτρα έχουν παρθεί, όπως για παράδειγμα η άφιξη πλοίων για την στέγαση των πολιτών, χάνονται μέχρι τώρα στην έλλειψη συντονισμού και την γραφειοκρατία.
Ο δε ορισμένος από την Κυβέρνηση ως συντονιστής της κατάστασης έκτακτης ανάγκης, Περιφερειάρχης Ιονίων Νήσων κ. Σπύρος Σπύρου, αναχώρησε από την Κεφαλονιά την Τετάρτη 29 Ιανουαρίου και επέστρεψε μετά … μία εβδομάδα στις 4 Φεβρουαρίου για να ξαναφύγει μετά από δύο ημέρες !
Η ανάγκη βέβαια του συντονισμού δεν τελειώνει με την αντιμετώπιση των σημερινών προβλημάτων, αλλά κυρίως αφορά την ανοικοδόμηση των περιοχών που έχουν πληγεί από τον σεισμό.
Εδώ η εμπειρία από τους σεισμούς του 1953 είναι πολύτιμη, όταν δημιουργήθηκε επτά ημέρες μετά τον κύριο σεισμό (στις 19 Αυγούστου) Υφυπουργείο Αποκαταστάσεως και Σεισμοπλήκτων Νήσων και λειτούργησε μέχρι το 1956 συνεχίζοντας ως περιφερειακή διεύθυνση.
Κοινή εκτίμηση μετά από 60 χρόνια είναι ότι το Υφυπουργείο παρά τις πολλές αστοχίες στην ανοικοδόμηση επιτέλεσε έργο.
Έτσι λοιπόν σήμερα, με το τέρας της Ελληνικής και Ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας να ζει και να βασιλεύει όσο ποτέ γιγαντωμένο, προβάλλει ως μονόδρομος η δημιουργία Γενικής Γραμματείας σεισμοπλήκτων περιοχών Κεφαλονιάς με έδρα την Κεφαλονιά υπαγόμενη στο Υπουργείο Εσωτερικών.
Τα όποια μέτρα έχουν εξαγγελθεί ή πρόκειται να αποφασιστούν κινδυνεύουν αν εφαρμοστούν στην μακρινή Αθήνα με την εμπλοκή δεκάδων υπηρεσιών, να χαθούν στα γρανάζια της γραφειοκρατίας και όσο περνάει ο χρόνος….. της αδιαφορίας.
Η εξαγγελία της Κυβέρνησης μετά το μικρό Υπουργικό Συμβούλιο της περασμένης Τετάρτης μέσω του κυβερνητικού εκπρόσωπου Σίμου Κεδίκογλου «ότι θα παρακαμφτούν γραφειοκρατικές διαδικασίες και δημιουργείται κάθετη δομή ανά υπουργείο με επικεφαλής τον γενικό γραμματέα και συντονιστή όλων των γενικών γραμματέων, τον γγ της κυβέρνησης Δημήτρη Βαρτζόπουλο», μόνο επιφυλάξεις δημιουργεί για την αποτελεσματικότητα του σχήματος.
Δέκα Γενικοί Γραμματείς (όσοι οι Υπουργοί που συμμετείχαν) συν ο επικεφαλής Γραμματέας της Κυβέρνησης, δημιουργούν το αντίθετο από αυτό που επιδιώκεται. Ένα εντελώς γραφειοκρατικό μηχανισμό !
Η πρόθεση του πρωθυπουργού να προχωρήσει η κρατική μηχανή γρήγορα με διαδικασίες εξπρές και αντιγραφειοκρατικές, δυστυχώς δεν επιτυγχάνεται με το εξαγγελθέν σχήμα.
Μια όμως Γενική Γραμματεία με έδρα την Κεφαλονιά και ειδικό θεσμικό πλαίσιο, όπως και δικό της προϋπολογισμό και φυσικά με άξια και ικανή τεχνοκρατική στελέχωση, μπορεί να φέρει σε πέρας γρήγορα και αποτελεσματικά την ανοικοδόμηση του δομημένου περιβάλλοντος και την ανασυγκρότηση της τοπικής οικονομίας και της κοινωνίας.
Συγκεκριμένα η Γενική Γραμματεία σεισμοπλήκτων περιοχών Κεφαλονιάς
πρέπει να πάρει ως «προίκα»:
1) Με ειδικές νομοθετικές ρυθμίσεις να καθοριστούν όλα τα ζητήματα μεταφοράς αρμοδιοτήτων σε αυτήν και κυρίως παράκαμψης των γραφειοκρατικών διαδικασιών («μία άδεια-μία υπογραφή» του Γενικού Γραμματέα)
2) Να έχει δικό της προϋπολογισμό
3) Να έχει βασικές αρμοδιότητες στην ωρίμανση, δημοπράτηση και εκτέλεση των δημοσίων έργων και το βασικότερο να εκδίδονται όλες οι αδειοδοτήσεις από αυτήν, με απλοποιημένες διαδικασίες δίχως τη γνωστή γραφειοκρατία.
(παράδειγμα: Τα λιμάνια Ληξουρίου και Αργοστολίου αν ανακατασκευαστούν και επισκευαστούν αντίστοιχα, με τις σημερινές διαδικασίες θέλουν πάνω από 15 αδειοδοτήσεις και πέντε χρόνια κατασκευής !)
4) Να διεκπεραιώνει με διαδικασίες «μιας στάσης» όλες τις συναλλαγές των πολιτών και κυρίως αυτών που έχουν σχέση με την ανοικοδόμηση της Κεφαλονιάς (παράδειγμα: Οι άδειες για τα σπίτια μπορούν να εκδίδονται με διαδικασία «μιας στάσης»)
5) Να έχει στην αρμοδιότητά της την διεκπεραίωση όλων των παροχών στους κατοίκους της Κεφαλονιάς (π.χ. δωρεάν αρωγή, επιδότηση ενοικίου, επιδότηση οικοσκευής).
6) Να έχει την διαχείριση των πόρων που θα προέλθουν είτε από Εθνικές, είτε από Ευρωπαϊκές πηγές.
7) Να έχει δικό της επιχειρησιακό πρόγραμμα στο ΣΕΣ 2014 – 2020.

* Δήμαρχος Αργοστολίου από το 1995 έως το 2006 και σήμερα περιφερειακός σύμβουλος Ιονίων Νήσων.

——————————————————————————————

(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «ΤΟ ΠΑΡΟΝ» στις 16/2)

του Μάκη Φόρτε*

Τρεις εβδομάδες μετά και δεν έχει υπάρξει ο απαιτούμενος βηματισμός για να μπουν τα πράγματα σε μία σειρά στη σεισμόπληκτη Κεφαλονιά.
Τα κύρια προβλήματα είναι επιγραμματικά:
• Έλλειψη συντονισμού της κατάστασης (ο ορισθείς ως συντονιστής Περιφερειάρχης κ. Σπύρου μονίμως λείπει στην Κέρκυρα)
• Έλλειψη οργανωμένου σχεδιασμού αποκατάστασης και χρηματοδότησης των κατεστραμμένων υποδομών του νησιού (δρόμων, λιμανιών, σχολείων κ.λ.π. με πρωτεύον το έργο της υδροδότησης του Ληξουρίου).
• Επαναλειτουργία των σχολείων με ασφάλεια (τρεις εβδομάδες τα σχολεία είναι κλειστά, ακόμη …. και αυτά στις περιοχές που δεν επλήγησαν από το σεισμό!)
• Άμεση στέγαση των αστέγων (οι σκηνές δημιούργησαν άσχημη εικόνα για την τουριστική εικόνα του νησιού αν και δεν χρησιμοποιήθηκαν, ενώ τα καράβια χρησιμοποιούνται ανοργάνωτα)
• Διαφάνεια και οργανωμένη διαχείριση στη διανομή της τεράστιας βοήθειας που φθάνει ακόμη στο νησί.
• Ενδιαφέρον για τα ξεχασμένα σεισμόπληκτα χωριά της ανατολικής πλευράς του κόλπου του Αργοστολίου (Φάρσα, Κουρουκλάτα, Καρδακάτα, Κοντογουράτα, Πετρικάτα, Ρίζα, Νύφι, Αγκώνα και Ζόλα) αφού μόλις την τρίτη εβδομάδα εμφανίστηκαν οι υπηρεσίες Δήμου και Περιφέρειας.
• Το έργο του Χάρακα στην περιοχή του Μύρτου που μόλις είχε ξεκινήσει, μάλλον είναι αδύνατον να συνεχιστεί με αποτέλεσμα να κινδυνεύει να αποκοπεί η Βόρεια Κεφαλονιά (Φισκάρδο, Άσσος κ.λ.π.) με ανυπολόγιστες συνέπειες για τον τουρισμό
• Ανακαλύπτονται συνεχώς αφανείς ζημιές όπως οι εκτεταμένες ζημιές στα κοιμητήρια πλήθους χωριών και οι τεράστιες κατολισθήσεις σε παραλίες εμβληματικές για τον τουρισμό της Κεφαλονιάς (π.χ. Μύρτος, Πετανοί)
• Παντελή έλλειψη από την Περιφέρεια και το Δήμο, σχεδίου διαχείρισης των συνεπειών του σεισμού στον τουρισμό που σε δύο μήνες ξεκινάει. Το κουκούλωμα της κατάστασης ότι «όλα είναι καλά» στην Κεφαλονιά, σίγουρα δεν αποτελεί λύση.
• Τα Κυβερνητικά μέτρα καθυστερούν να υλοποιηθούν και η έκτακτη χρηματοδότηση σε Δήμο και Περιφέρεια ακόμη (!) δεν έχει γίνει.
Η «Νέα Κεφαλονιά» που εξαγγέλθηκε από τον Πρωθυπουργό και όλους τους Υπουργούς που παρέλασαν από την Κεφαλονιά …. ακόμη δεν έχει φανεί στον ορίζοντα.
Το ζητούμενο βέβαια δεν είναι η εξαγγελία, αλλά του τι «Νέα Κεφαλονιά» πρέπει να δημιουργηθεί και πως.
Και εδώ τα πράγματα δεν δείχνουν καθόλου αισιόδοξα.
Υπάρχει η πρόθεση να τρέξουν οι διαδικασίες αλλά πως;
Με το ίδιο αρτηριοσκληρωτικό – γραφειοκρατικό σύστημα που δεν επιτρέπει ούτε …. στα φορτηγά με την βοήθεια να έχουν προτεραιότητα στα φέρυ μποτ;
Υπάρχει η πρόθεση να βοηθηθούν οι ξεσπιτωμένοι, αλλά πως;
Με το να δίνεται το έκτακτο βοήθημα στους πληγέντες από το σεισμό από πόρους του Δήμου γιατί ακόμη δεν έχει εκταμιευθεί η έκτακτη επιχορήγηση που υποσχέθηκε ο Πρωθυπουργός;
Υπάρχει η πρόθεση να υπάρξουν φορολογικές κ.λ.π. διευκολύνσεις, αλλά πως;
Με υπηρεσίες αποψιλωμένες από προσωπικό και οι οποίες ακόμη δεν έχουν λάβει διευκρινιστικές οδηγίες;
Υπάρχει η πρόθεση να υπάρξει συντονισμός αλλά πως;
Με το συντονιστή Περιφερειάρχη μονίμως στην Κέρκυρα και τα κέντρα εξουσίας να παραμένουν στην Αθήνα;

ΑΝΟΙΚΟΔΟΜΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ
Ας ξεκαθαριστεί εξ αρχής ότι άλλο «η ανοικοδόμηση» που αφορά την αποκατάσταση του δομημένου περιβάλλοντος (κτίρια –δημόσια και ιδιωτικά – δρόμοι και λοιπές υποδομές) και άλλο «η ανασυγκρότηση» της τοπικής κοινωνίας και οικονομίας που αφορά την εκ νέου συγκρότηση τους.
Η πρώτη αφορά τις πληγείσες από τον εγκέλαδο περιοχές και κυρίως το Ληξούρι και τα χωριά της Παλλικής και η δεύτερη την τοπική κοινωνία και οικονομία ολόκληρης της Κεφαλονιάς (εννοείται με προτεραιότητα της Παλλικής), αφού οι συνέπειες της σεισμικής δραστηριότητας διαχέονται σε κάθε σημείο του νησιού.
Είναι ευκαιρία τώρα («ο σεισμός – σωσμός» λέγανε οι παλιοί) να δημιουργηθούν νέες και σύγχρονες υποδομές, όπως για παράδειγμα νέο οδικό δίκτυο στην Παλλική (είναι γνωστό πως είναι το χειρότερο και πλέον επικίνδυνο τμήμα της Κεφαλονιάς), νέο δίκτυο ύδρευσης, νέο λιμάνι, νέο γηροκομείο Ληξουρίου, στο Αργοστόλι νέο λιμάνι στο Δράπανο, νέο μουσείο, νέος δρόμος Αργοστολίου – Ληξουρίου – Φισκάρδου.

Η ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ
Τα ποσά που θα απαιτηθούν για την ανοικοδόμηση και την ανασυγκρότηση είναι προφανές ότι δεν μπορεί να υπολογιστούν με ακρίβεια αυτή την ώρα.
Ο σχεδιασμός των νέων έργων που θα απαιτηθούν δεν έχει ακόμη ξεκινήσει.
Η διαπραγμάτευση που ήδη έχει ξεκινήσει με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την ένταξη στο Ταμείο Αλληλεγγύης, όπως από την αρχή είχα προτείνει , προχωράει με αργούς ρυθμούς.
Η έλλειψη συντονισμού στην Κυβέρνηση και το κράτος, το Δήμο και την Περιφέρεια, δείχνει να αποτελεί μειονέκτημα και τροχοπέδη, για να υπάρξει αξιόπιστη διαπραγμάτευση και αποτελεσματική κατάληξη.
Για όλους αυτούς τους λόγους πρέπει να υπάρξει εναλλακτική λύση.
Και η εναλλακτική λύση δεν είναι άλλη από το ΕΣΠΑ που τελειώνει και το ΣΕΣ που βρίσκεται στο ξεκίνημά του.
Ο Περιφερειάρχης κ. Σπύρου είναι επικεφαλής του ΕΣΠΑ και του ΣΕΣ των Ιονίων Νήσων και οφείλει άμεσα με τον προϊστάμενο της διαχειριστικής αρχής αφενός «να μαζέψουν» το ΕΣΠΑ και αφετέρου να προγραμματίσουν για το ΣΕΣ (το πρόγραμμα θα κατατεθεί τον ερχόμενο Ιούλιο) προκειμένου να δούμε τις δυνατότητες χρηματοδότησης των αναγκών της Κεφαλονιάς από τα δύο αυτά δικά μας προγράμματα.
Ταυτόχρονα το ίδιο θα πρέπει να γίνει στα υπόλοιπα 12 προγράμματα των άλλων περιφερειών και στα 9 τομεακά.
Εκτιμώ ότι σε ένα σύνολο 24 δισεκατομμυρίων ευρώ πρόγραμμα που βρίσκεται στα τελειώματα και έχει απορρόφηση μόνο 67% (στις 31/12/2013) και νομικές δεσμεύσεις 113% (επίσης στις 31/12/2013) μπορεί να βρεθούν τα απαιτούμενα κονδύλια για την Κεφαλονιά.
Μόνο έτσι μπορεί έτσι να δημιουργηθεί ένα Επιχειρησιακό Πρόγραμμα ανασυγκρότησης της Κεφαλονιάς, με πόρους από το ΕΣΠΑ που τελειώνει και το ΣΕΣ που ακόμα δεν έχει ξεκινήσει – κατά τα πρότυπα του προγράμματος που είχε δημιουργηθεί στην Αττική με το σεισμό του 1999.
Ο Υπουργός Υποδομών κ. Χρυσοχοΐδης, υπεύθυνος από την Κυβέρνηση για την Κεφαλονιά, ας φροντίσει να βρεθεί αξιόπιστη πηγή χρηματοδότησης για την ανασυγκρότηση και την ανοικοδόμηση της Κεφαλονιάς.
Μαζί βεβαίως με την θεσμοθέτηση αντιγραφειοκρατικών διαδικασιών.
Αυτή θα είναι και η μεγαλύτερη προσφορά του.

Η ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ
Αν θέλουμε πάντως γρήγορα και αξιόπιστα η Κεφαλονιά να ορθοποδήσει, μία λύση υπάρχει αφού βρεθούν τα λεφτά και στηθεί ο αντιγραφειοκρατικός διοικητικός μηχανισμός που ήδη έχω προτείνει με την ίδρυση της Γενικής Γραμματείας Σεισμοπλήκτων Περιοχών Κεφαλονιάς.
Να δοθεί όλο το έργο της ανοικοδόμησης της Κεφαλονιάς «πακέτο» σε μια μεγάλη και με κάθετη οργάνωση εταιρεία π.χ. την ΕΓΝΑΤΙΑ Α.Ε. που θα μελετήσει και θα εκτελέσει με εξπρές διαδικασίες όλες τις υποδομές δημόσιες και ιδιωτικές.
Η δε ανασυγκρότηση της τοπικής κοινωνίας και οικονομίας, να δοθεί στο Δήμο, τα Επιμελητήρια, το Εργατικό Κέντρο και το τοπικό συλλογικό δυναμικό.
Με προγράμματα απασχόλησης, ενίσχυσης των επιχειρήσεων, διευκολύνσεις με επιδοτούμενα προγράμματα σε πολίτες και επιχειρήσεις, ενίσχυση των πολιτιστικών και αθλητικών σωματείων, ανάπτυξη προγραμμάτων για νέους και άλλες κοινωνικές ομάδες και φυσικά δράσεις τουριστικής προβολής της Κεφαλονιάς,

ΝΕΑ ΑΝΤΙΣΕΙΣΜΙΚΗ ΘΩΡΑΚΙΣΗ
Τη μετασεισμική περίοδο την δεκαετία του 1950 η Κεφαλονιά και ο αείμνηστος Τάκης Παυλάτος δώσανε στο νησί και την Ελλάδα τον πρώτο αντισεισμικό κανονισμό της χώρας το 1955.
Με αυτό τον κανονισμό θωρακίστηκε η Κεφαλονιά και άντεξε 60 χρόνια.
Άντεξε σε 6άρια και 7άρια όλα αυτά τα χρόνια, έτσι που όλοι σήμερα να μιλάνε με θαυμασμό για την Κεφαλονιά που άντεξε και αντέχει στα ξεσπάσματα του εγκέλαδου.
Όμως πρέπει να δούμε κατάματα την πραγματικότητα.
Τη φύση δεν μπορούμε να την διατάξουμε να μην κάνει σεισμούς !
Γι’αυτό και εκείνο που πρέπει να κάνουμε τώρα είναι να ξεκινήσει και πάλι η επανάσταση της νέας αντισεισμικής θωράκισης της χώρας από την Κεφαλονιά.
Με νέους τύπους κτιρίων, με σύγχρονες αντισεισμικές τεχνικές και νέα υλικά.
Ακόμα και οι επισκευές των λαβωμένων κτιρίων να γίνουν με τις σύγχρονες τεχνικές αντισεισμικής θωράκισης των κτιρίων (π.χ. Ενίσχυση φέροντος οργανισμού κτιρίου με εκτοξευόμενο σκυρόδεμα (γκανάιτ)
Οι δρόμοι και τα λιμάνια μας να κατασκευαστούν με νέες και δοκιμασμένες σε άλλα κράτη αντισεισμικές τεχνικές.
Τι νόημα έχει ένα σπίτι με βλάβες από τους σημερινούς σεισμούς στο Ληξούρι ή ένα δημόσιο έργο, να επιδιορθωθούν με τις καθιερωμένες τεχνικές του τσιμέντου, του ασβέστη και του γύψου, αφού κάποια στιγμή αργά ή γρήγορα θα μπουν και πάλι στη δοκιμασία του εγκέλαδου;
Και επειδή σήμερα δεν υπάρχει μια εμβληματική μορφή στον τεχνικό κόσμο όπως το 1953 με τον Τάκη Παυλάτο, το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας και το παράρτημά του στην Κεφαλονιά οφείλουν να πάρουν αυτοί την πρωτοβουλία.
ΤΩΡΑ !!!
Με ένα συνέδριο στην Κεφαλονιά, άμεσα σε διάστημα πολύ μικρό, που θα χαράξει τη νέα εποχή για την Κεφαλονιά.
Η ΝΕΑ Κεφαλονιά έτσι και μόνο έτσι θα αποκτήσει σάρκα και οστά και όχι με κενές περιεχομένου επικοινωνιακού τύπου εξαγγελίες που μόνο εντός εισαγωγικών αποκτούν νόημα.

* Δήμαρχος Αργοστολίου από το 1995 έως το 2006 και σήμερα περιφερειακός σύμβουλος Ιονίων Νήσων.

———————————————————————————————————

(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «ΤΟ ΠΑΡΟΝ» στις 23/2/2014)

του Μάκη Φόρτε*

Κλείνει κιόλας ένας μήνας από το σεισμό της 26ης Ιανουαρίου στην Κεφαλονιά.
Το «τι έπρεπε να γίνει» όλο αυτό το διάστημα το γνωρίζουν καλλίτερα από τον καθένα οι πληγέντες κάτοικοι.
Η αποτίμηση του ανήκει πλέον, στην κρίση των πολιτών στις εκλογές του Μαΐου για τους τοπικούς άρχοντες (αν βεβαίως εκτεθούν….) και στις εθνικές εκλογές (όποτε γίνουν) για τους κυβερνώντες και φυσικά στον ιστορικό του μέλλοντος.
Αυτό που έχει τώρα τη μεγαλύτερη αξία είναι το «τι πρέπει να γίνει»..
Ανήκω στη γενιά που μεγαλώσαμε με το σουρεαλιστικό ….. «πριν και μετά το σεισμό» οριοθετώντας το χρόνο σ’εκείνο τον Αύγουστο του 1953.
Τώρα και πάλι αρχίσαμε στην Κεφαλονιά, ασυναίσθητα είναι η αλήθεια, να αναφερόμαστε σε γεγονότα και καταστάσεις …. πριν και μετά το σεισμό του Γενάρη – Φλεβάρη του 2014!

«ΤΙΠΟΤΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΙΔΙΟ»
Κάπως έτσι όσο περνάνε οι μέρες όλα περιστρέφονται σ’αυτό το συγκλονιστικό και περιεκτικό: «πριν και μετά το σεισμό».
Ο Χάρακας δεν είναι ο ίδιος – ποτέ δεν θα είναι ο ίδιος. Ο Χάρακας που συστηματικά υποτιμήθηκε την περίοδο της δημοσιότητας, χωρίζει ήδη την Κεφαλονιά στα δύο με δραματικές προοπτικές για την τουριστική σεζόν που έρχεται και με το απροσδιόριστο μέλλον του να τρομάζει.
Το οδικό δίκτυο της Παλλικής, που παραδόθηκε σχεδόν εξ ολοκλήρου στη μανία του εγκέλαδου, δεν είναι το ίδιο – ποτέ δεν θα είναι το ίδιο.
Η δίκτυο ύδρευσης του Ληξουριού, παρά την αποκατάσταση του από τις ηρωικές προσπάθειες ΔΕΥΑΚ και ΕΥΔΑΠ, δεν είναι το ίδιο – ποτέ δεν θα είναι το ίδιο, μέχρι την οριστική του αποκατάσταση.
Οι 40 τόσες εκκλησιές (οι περισσότερες μνημεία) που υπέστησαν ζημιές (κάποιες ολοκληρωτικές) δεν είναι οι ίδιες – ποτέ δεν θα είναι οι ίδιες.
Το λιμάνι του Ληξουριού, παρά την ανεύθυνη τακτική σκοπιμότητας περί «λειτουργικής αποκατάστασης σε δύο μήνες», δεν είναι το ίδιο – ποτέ δεν θα είναι το ίδιο.
Τα σχολεία, παρά τις εφησυχαστικές ανακοινώσεις και τη χαοτική εικόνα για το ποια είναι ασφαλή και ποια όχι, δεν είναι τα ίδια – ποτέ δεν θα είναι τα ίδια.
Τα ξενοδοχεία (κυρίως) στην Παλλική και κάποια στο Αργοστόλι, κρύβουμε δεν κρύβουμε το πρόβλημα, δεν είναι τα ίδια – ποτέ δεν θα είναι τα ίδια.
Ο δρόμος Αργοστολίου – Ληξουρίου που συνδέει τα δύο αστικά κέντρα του νησιού και δόθηκε στην κυκλοφορία άρον – άρον παρά τις εκθέσεις του ΤΕΕ, δεν είναι ο ίδιος – ποτέ δεν θα είναι ο ίδιος.
Πολλά χωριά, τα περισσότερα στην Παλλική, δεν είναι τα ίδια – ποτέ δεν θα είναι τα ίδια.
Ο Μύρτος (η παραλία έμβλημα της Κεφαλονιάς) δεν είναι ο ίδιος – ποτέ δεν θα είναι ο ίδιος, όσο και να έχει αποκρυβεί η κατάσταση του και κυρίως η τύχη του με το τρομακτικό ρήγμα να χάσκει από πάνω του.
Ακόμη και η έρευνα και η εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων στο Ιόνιο δεν μπορεί πλέον να αντιμετωπίζεται με τα ίδια δεδομένα όπως πριν το σεισμό (η σχετική παρέμβαση της «Ριζοσπαστικής Πρωτοβουλίας Κεφαλονιάς για τους Υδρογονάνθρακες» δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη), όταν η εγκεκριμένη ΣΜΠΕ ξεπετάει την υψηλή σεισμική επικινδυνότητα της περιοχής της Κεφαλονιάς με ….την ευχή « η ασφάλεια κάθε γεώτρησης να την λάβει υπόψη της»!
Μιλάει για τη «Νέα Κεφαλονιά» ο συντονιστής Υπουργός κ. Χρυσοχοΐδης και όμως δεν αναφέρεται … στο νέο λιμάνι του Ληξουρίου, στο νέο δίκτυο ύδρευσης Ληξουρίου, στο νέο λιμάνι του Αργοστολίου, στο νέο μουσείο Αργοστολίου, στο νέο Λιμεναρχείο, στα νέα σχολεία σε Ληξούρι και Αργοστόλι, στο νέο δημαρχείο και στο νέο γηροκομείο Ληξουρίου, στις νέες εκκλησίες, στο νέο οδικό δίκτυο της Παλλικής, στο νέο δρόμο (στο μεγαλύτερο τμήμα του) Αργοστολίου – Ληξουρίου, στη νέα πρόσβαση προς την Βόρεια Κεφαλονιά στο Χάρακα.

Ο ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ
Ο ανθρώπινος παράγοντας είναι το συστατικό στοιχείο μιας τοπικής κοινωνίας.
Η ανασυγκρότηση της αποτελεί και το δυσκολότερο κομμάτι της επιχείρησης «Νέα Κεφαλονιά» αφού περιλαμβάνει τον ίδιο τον άνθρωπο.
Τα μέτρα, σωστά σε γενικές γραμμές, ακόμα και επαρκή θα έλεγα, απαξιώνονται από την γραφειοκρατία, ακόμη και μηδενίζονται, από την ίδια τη σκουριασμένη μηχανή της διοίκησης, τους ίδιους που ….τα εξαγγέλλουν.
Ο συντονισμός της ανοικοδόμησης και κυρίως της ανασυγκρότησης (που ούτε κατ’ελάχιστον δεν έχει ξεκινήσει) απαιτεί τον επικεφαλής παρόντα – ο μονίμως απόντας περιφερειάρχης μαζί με τον φιλότιμο μεν ανεπαρκή (ανεπαρκέστατο) δε δήμαρχο αναδεικνύονται στις τραγικές φιγούρες τούτης της σεισμικής κρίσης.
Το έλλειμμα αξιόπιστου και αποτελεσματικού συντονισμού εντοπίστηκε από την Κυβέρνηση και προσωπικά τον Πρωθυπουργό από τις πρώτες ημέρες.
Και όμως όσα έγιναν ήταν για τις επικοινωνιακές ανάγκες, Κυβέρνησης, Περιφέρειας και Δήμου.
Οι «πολλοί καπεταναίοι» (που βεβαίως …. «βουλιάζουν το καράβι») προς χάριν λίγων λεπτών δημοσιότητας τίναζαν μαζί με τη σοβαρότητα της κατάστασης κάθε ίχνος θετικής πρωτοβουλίας.
Πάντως οι σεισμοί (και κυρίως …. οι μετασεισμοί) της Κεφαλονιάς απέδειξαν πως τα πολυποίκιλα σχέδια έκτακτης ανάγκης («Ξενοκράτης», «Σώστρατος», «Δευκαλίων») είναι εντυπωσιακά μόνο στο αρχαιοελληνικό τους όνομα και κατά τα άλλα ανεφάρμοστα και εξωπραγματικά.
Η αναγκαιότητα, ο σχεδιασμός αντιμετώπισης της κρίσης από ένα φυσικό φαινόμενο να περάσει στον κοντινότερο στον πολίτη θεσμό αυτόν του Δήμου, είναι αδήριτη πλέον ανάγκη.

ΤΑ ΤΡΙΑ ΚΡΙΣΙΜΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ
Εν τω μεταξύ το πάρτυ των κολλητών με τις απευθείας αναθέσεις για τα μικρά και τα μεγάλα, ήδη ξεκίνησε.
Αλλά αυτό, η διαχείριση του δημόσιου χρήματος και των ευκαιριών που παρουσιάζονται σε μία κρίση, είναι ένα άλλο μεγάλο κεφάλαιο.
Και αν τα πράγματα θα μπορούσαν στις πρώτες ημέρες (που πέρασαν) να προχωρήσουν αποτελεσματικότερα, τώρα τρία είναι τα κρίσιμα ζητήματα:
Πρώτον ο συντονισμός. Με μια Γενική Γραμματεία ετοιμότητας επί τόπου, που να επιλαμβάνεται «των πάντων» δίχως μεταφορά του προβλήματος για επίλυση στην Αθήνα και κυρίως θεσμικό αντιγραφειοκρατικό πλαίσιο λειτουργίας και δυνατότητα επιλογής ευέλικτων μηχανισμών υλοποίησης των έργων της ανοικοδόμησης.
Δεύτερον οι πόροι. Με ένα αυτόνομο επιχειρησιακό πρόγραμμα και πόρους από το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, «τα μαζέματα» από τα 27 επιχειρησιακά προγράμματα των 24 δις του ΕΣΠΑ που τελειώνει και τη γενναία συνδρομή του νέου ΕΣΠΑ (ΣΕΣ) που ξεκίνησε την 1/1 και έχει μπροστά του 6 ολόκληρα χρόνια.
Τρίτον η νέα αντισεισμική θωράκιση. Με ένα νέο αντισεισμικό όραμα ενίσχυσης του υπάρχοντος και οικοδόμησης του νέου δομημένου περιβάλλοντος, εφάμιλλου του επαναστατικού για την εποχή του οράματος του αξέχαστου Τάκη Παυλάτου, στο οποίο και οφείλεται το ότι 61 χρόνια μετά η Κεφαλονιά άντεξε και μάλιστα με ασύλληπτα χαρακτηριστικά σεισμών.

ΤΕΛΙΚΑ ΤΙ;
Τελικά τι;
Τελικά, πριν 61 χρόνια οι τότε Κεφαλονίτες αν και μόλις είχαν βγει από τον πόλεμο και τον εμφύλιο, πήραν την υπόθεση της ανοικοδόμησης στα χέρια τους από μια ελλειμματική πολιτική ηγεσία και απέδειξαν ότι ήθελαν και μπόρεσαν να ξαναχτίσουν την Κεφαλονιά στην κυριολεξία από το μηδέν και σχετικά γρήγορα.
Σήμερα, με πολύ λιγότερες και μικρότερες πληγές, πλούσια εμπειρία και ασύλληπτα πιο προχωρημένη τεχνογνωσία, δεν υπάρχουν δικαιολογίες για ολιγωρίες, αρρυθμίες και ανεπάρκειες.
Η ανοικοδόμηση κτιρίων, δρόμων και γενικά υποδομών, πρέπει να βαδίσει μαζί με την ανασυγκρότηση των δομών της τοπικής κοινωνίας (οικονομίας, παιδείας, πολιτισμού και αθλητισμού, κοινωνικού κράτους κ. ά) που σε κάθε περίπτωση πρέπει να ανατεθεί στους αυτοδιοικητικούς θεσμούς (δήμο και περιφέρεια) και τους τοπικούς συλλογικούς φορείς.
Οι δημοτικές και περιφερειακές εκλογές σε τρεις μόλις μήνες, ίσως είναι ευτυχής συγκυρία για να αναδείξουν οι Κεφαλονίτες την τοπική ηγεσία που πραγματικά αξίζει στην ιστορικότητα των στιγμών για τη Νέα Κεφαλονιά.
Για να παραφράσω το γνωστό «ο σεισμός είναι σωσμός»….. «οι εκλογές μπορεί να γίνουν σωσμός» !

* Δήμαρχος Αργοστολίου από το 1995 έως το 2006 και σήμερα περιφερειακός σύμβουλος Ιονίων Νήσων