Η «Π.Σ.Ε. Φορέων Περιοχών που θίγονται από την Ανάπτυξη Υδατοκαλλιέργειας» απέστειλε υπόμνημα προς τον Πρωθυπουργό, τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, τον Υπουργό ΠΕΚΑ και τον Πρόεδρο και τα μέλη της Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής, με το οποίο επισημαίνει τις αντιρρήσεις της αναφορικά με το νέο σχέδιο Νόμου για την «Ανάπτυξη των Υδατοκαλλιεργειών».

Το περιεχόμενο του επίμαχου σχεδίου αποτελεί επί της ουσίας εφαρμοστικό Νόμο του σκανδαλώδους «Χωροταξικού των Υδατοκαλλιεργειών» του 2011 και αποσκοπεί στη δημιουργία περαιτέρω τετελεσμένων υπέρ του εν λόγω κλάδου πριν την έκδοση της εν αναμονή απόφασης του ΣτΕ επί της αίτησης ακύρωσης του Χωροταξικού.

Η Ελληνική Πολιτεία, χωρίς να έχει διαβουλευτεί ποτέ με τους αιρετούς εκπροσώπους των θιγόμενων περιοχών και χωρίς να έχει κατοχυρώσει νομοθετικά τις κυρίαρχες χρήσεις του παράκτιου χώρου (τουρισμός, αλιεία, προστασία φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος κ.α.), θεσμοθετεί δεύτερο κατά σειρά χαριστικό νομοθέτημα υπέρ ενός συγκρουόμενου κλάδου, ο οποίος μάλιστα αποτελεί και έναν από τους πλέον ζημιογόνους της ελληνικής οικονομίας (οφειλές, κυρίως προς τις τράπεζες, περίπου 1 δις €, οι οποίες σύντομα πρόκειται να μετατραπούν σε μετοχές και ο κλάδος να αναχρηματοδοτηθεί!).

Η Π.Σ.Ε ζητάει: α) άμεση απόσυρση του σχεδίου Νόμου μέχρι τη έκδοση της απόφασης του ΣτΕ αναφορικά με το «Χωροταξικό των Υδατοκαλλιεργειών»,

β) θεσμοθέτηση «Γενικού Χωροταξικού Πλαισίου του Παράκτιου και Νησιωτικού Χώρου», γ) θεσμοθέτηση σαφών ρητρών ανάκλησης αδειών και παύσης λειτουργίας ιχθυοτροφείων στις περιπτώσεις μη τήρησης των περιβαλλοντικών τους όρων και αυστηρών κυρώσεων κατά των οργάνων της Διοίκησης σε περίπτωση μη επιβολής τους, δ) εφαρμογή των ισχυουσών σήμερα κυρώσεων για κάθε παραβατική συμπεριφορά, χωρίς καμία εξαίρεση (το σχ. Ν. προβλέπει πλήρη αμνηστία),

ε) άσκηση των αρμοδιοτήτων εκμίσθωσης – αδειοδότησης ιχθυοτροφείων από τις αιρετές Περιφέρειες και σύμφωνης γνώμης από τους Δήμους εγκατάστασης και

στ) αναγνώριση της Π.Σ.Ε. ως θεσμοθετημένου μέρους σε κάθε περίπτωση διαβούλευσης επί θεμάτων που αφορούν στην ανάπτυξη υδατοκαλλιεργειών.

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ 10.7.2014
ΦΟΡΕΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΠΟΥ ΘΙΓΟΝΤΑΙ
ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΥΔΑΤΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ
syntonistikiepitropi@yahoo.gr

ΠΡΟΣ: 1. Πρωθυπουργό κ. Α. Σαμαρά.
2. Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, κ. Γ. Καρασμάνη.
3. Υπουργό ΠΕΚΑ, κ. Ι. Μανιάτη.
4. Πρόεδρο και μέλη Διαρκούς Επιτροπής Παραγωγής
και Εμπορίου Βουλής των Ελλήνων.

ΥΠΟΜΝΗΜΑ – ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ
Σχετικά με το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για την «Ανάπτυξη Υδατοκαλλιεργειών».

Αξιότιμοι κύριοι,
Η «Πανελλήνια Συντονιστική Επιτροπή Φορέων Περιοχών που θίγονται από την ανάπτυξη Υδατοκαλλιέργειας» (ΠΣΕ) αποτελεί την άτυπη σύμπραξη 111 φορέων (φορείς της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας αυτοδιοίκησης, Σύλλογοι, Ομοσπονδίες και Συνομοσπονδίες τουριστικών φορέων, αλιέων, οικιστών, προστασίας του περιβάλλοντος κ.α.), οι οποίοι, μαζί με την ΚΕΔΕ, έχουν υποβάλει αίτηση ακύρωσης στο ΣτΕ κατά της ΚΥΑ 31722/4.11.2011, με την οποία θεσμοθετήθηκε το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο των Υδατοκαλλιεργειών (η αίτηση συζητήθηκε στις 6.11.2013 και εκκρεμεί η έκδοση απόφασης). Η ΠΣΕ έχει επίσης αποστείλει σειρά επιστολών προς τους διαδοχικούς Πρωθυπουργούς της χώρας, τους αρμόδιους Υπουργούς και τα κυβερνητικά κόμματα, με τις οποίες, μεταξύ άλλων, έχει γνωστοποιήσει την απαίτηση της να συμμετέχει, ως αναγνωρισμένο μέρος, σε κάθε διαβούλευση που αφορά στην επεξεργασία νομοθετημάτων αναφορικά με την ανάπτυξη ιχθυοτροφείων στην επικράτεια των Δήμων που εκπροσωπούνται σε αυτήν. Δυστυχώς, καμία από τις επιστολές αυτές δεν απαντήθηκε και η Πολιτεία εξακολουθεί να μάς αγνοεί επιδεικτικά όταν αποφασίζει για το μέλλον των περιοχών μας, έχοντας ως μοναδικούς συνομιλητές της τους εκπροσώπους του ίδιου του κλάδου της ιχθυοκαλλιέργειας και ορισμένους καθηγητές και ιδρύματα που συνδέονται με εμφανείς σχέσεις χορηγίας με τον εν λόγω κλάδο.

Έτσι, όπως μέχρι το 2011 η Ελληνική Πολιτεία δεν έλαβε ποτέ υπόψη της τις θέσεις των κατοίκων και των αιρετών τους εκπροσώπων αναφορικά με την ανάπτυξη ιχθυοτροφείων στις θιγόμενες περιοχές, και όπως τούς αγνόησε παντελώς όταν αποφάσισε να νομιμοποιήσει το 2011 τις μέχρι τότε παράνομες χωροθετήσεις θεσμοθετώντας το σκανδαλώδες «Χωροταξικό των Υδατοκαλλιεργειών», έτσι και σήμερα, θεσμοθετεί το νέο Νόμο για την Ανάπτυξη των Υδατοκαλλιεργειών, χωρίς να έχει διαβουλευτεί με κανέναν τρόπο και σε κανένα επίπεδο με τους κατοίκους και τους αιρετούς εκπροσώπους τους.

Με την ευκαιρία της πρόσκλησής μας στις 4.6.2014 στη συνεδρίαση της Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου (λόγω της σχετικής πρότασης του ΚΚΕ, το οποίο και ευχαριστούμε), η οποία στη συνέχεια αναβλήθηκε λόγω της διακοπής εργασιών της Βουλής για τη θερινή περίοδο, καταθέτουμε τις βασικές παρατηρήσεις μας επί του σχετικού σχεδίου νόμου:

1. Το περιεχόμενο του επίμαχου σχεδίου αποτελεί επί της ουσίας εφαρμοστικό νόμο της ΚΥΑ του «Χωροταξικού των Υδατοκαλλιεργειών», καθώς εφαρμόζει επακριβώς τις κατευθύνσεις της (άρθρα 9 και 10 ΚΥΑ) αναφορικά με την προσαρμογή της νομοθεσίας στις επιταγές της. Πέρα των ζητημάτων συνταγματικότητας που εγείρει μια τέτοια πρακτική, η περαιτέρω ανάπτυξη νομοθεσίας στη βάση ενός νομοθετήματος το οποίο, μέχρι την έκδοση της απόφασης του ΣτΕ που ενδεχομένως το ακυρώσει, τελεί υπό αίρεση, αφενός, μεν, αποτελεί εκβιαστική πολιτική πρακτική έναντι της Δικαιοσύνης, αφετέρου, δε, θα οδηγήσει σε απρόβλεπτα αδιέξοδα στην περίπτωση ακύρωσης του Χωροταξικού, αφού η Πολιτεία στο μεταξύ θα έχει δημιουργήσει τετελεσμένα με την χωροθέτηση και αδειοδότηση εκατοντάδων ιχθυοτροφείων, τα οποία θα βρεθούν «στον αέρα».

2. Η εν λόγω νομική βάση του επίμαχου σχεδίου νόμου (δηλαδή το Χωροταξικό των Υδατοκαλλιεργειών), εκτός από την καταγγελλόμενη ενώπιον του ΣτΕ αντισυνταγματικότητά της, αποτελεί και σε ποινικό επίπεδο προϊόν εγκληματικής συμπεριφοράς των οκτώ Υπουργών που τη συνυπέγραψαν, η οποία και έχει καταμηνυθεί αρμοδίως από μέλη της ΠΣΕ στην κ. Προϊσταμένη της Εισαγγελίας Πλημμελειοδικών Αθηνών [ειδικότερα οι οκτώ Υπουργοί προέβησαν σε αυταπόδεικτη ψευδή βεβαίωση αναφορικά με την εκ του νόμου προβλεπόμενη για τη νομιμότητα της υπογραφής της ΚΥΑ βασική προϋπόθεση, ήτοι την προηγούμενη Γνωμοδότηση του Εθνικού Συμβουλίου Χωροταξίας, για την οποία βεβαίωσαν ότι είχε εκδοθεί, γεγονός σε γνώση τους ψευδές (!), ενώ ο ένας εξ αυτών, ο κ. Π. Γερουλάνος, προέβη επιπλέον και σε παράβαση καθήκοντος, αφού, παρά την οικογενειακή ιδιοκτησιακή σχέση του με εταιρία Ιχθυοτροφία Κεφαλλονιάς, μετείχε κανονικότατα, σαν να μη συμβαίνει τίποτα, στην κατάρτιση και υπογραφή της απόφασης που ευνοεί την εν λόγω οικογενειακή επιχείρηση: στην πραγματικότητα νομιμοποιεί τις ακυρωθείσες έως τότε από το ΣτΕ άδειες εγκατάστασής της και της δίνει τη δυνατότητα να γιγαντωθεί.}. Η σχετική δικογραφία, δε, έχει διαβιβαστεί στην Βουλή, χωρίς ποτέ να προωθηθεί για τη σύσταση Εξεταστικής Επιτροπής. Αντ’ αυτού, και ενώ τα σοβαρά καταγγελλόμενα αδικήματα δεν είχαν παραγραφεί μέχρι την πρόσφατη διακοπή εργασιών της Βουλής, η σημερινή κυβέρνηση –όπως και οι προηγούμενες- αντί να τα διερευνήσει, προχωρά στην περαιτέρω θεσμοθέτηση διατάξεων στη βάση του κατά τεκμήριο παράνομου διοικητικά και ποινικά Χωροταξικού.

3. Με το επίμαχο σχέδιο νόμου συνεχίζεται η αδικαιολόγητη προνομιακή μεταχείριση ενός εκ των πλέον ζημιογόνων και μη βιώσιμων κλάδων της εθνικής οικονομίας. Έτσι, τη στιγμή που η Ελληνική Πολιτεία δεν έχει προχωρήσει στη θεσμοθέτηση «Γενικού Χωροταξικού Πλαισίου του Παράκτιου και Νησιωτικού Χώρου» και δεν έχει κατοχυρώσει νομοθετικά δραστηριότητες και χρήσεις όπως ο παραθαλάσσιος και θαλάσσιος τουρισμός, η αλιεία, η προστασία ευαίσθητων περιβαλλοντικά ή πολιτιστικά περιοχών κ.α., θεσμοθετεί δεύτερο κατά σειρά χαριστικό νομοθέτημα υπέρ ενός συγκρουόμενου με τις ανωτέρω χρήσεις κλάδου. Μάλιστα, η ζημιά που προκαλεί στην εθνική οικονομία ο συγκεκριμένος κλάδος (οφειλές περίπου ενός δισεκατομμυρίου ευρώ, κυρίως προς τις τράπεζες, για τη στήριξη των οποίων και την αναγκαιότητα βιωσιμότητάς τους κατά τα λοιπά κόπτονται οι κυβερνόντες) δεν δικαιολογεί σε καμία περίπτωση την προνομιακή αυτή μεταχείριση. Σημειώνεται δε ότι, για την τεκμηρίωση των υποτιθέμενων προοπτικών για την μελλοντική ανάπτυξη του κλάδου, προτάσσονται σχεδόν αποκλειστικά τα συμπεράσματα μιας κατ’ ευφημισμόν μελέτης (σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως τέτοια από άποψη επιστημονικής μεθοδολογίας), η οποία χρηματοδοτήθηκε από την Ένωση Ελληνικών Τραπεζών, δηλαδή από τους δανειστές των μη εξυπηρετούμενων σήμερα δανείων του κλάδου!

4. Σε ό,τι αφορά συγκεκριμένες απαράδεκτες προβλέψεις του επίμαχου σχεδίου νόμου (επιπλέον των όσων απαράδεκτων προβλέψεων έχουν θεσμοθετηθεί με το Χωροταξικό και εξειδικεύονται με το επίμαχο σχέδιο), αναφέρουμε ως σοβαρότερες τις εξής:
α) Στις προτεραιότητες του «Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών» (άρθρο 2), το οποίο θεσμοθετείται με τον επικείμενο Νόμο, δεν αναφέρεται καθόλου η προστασία του περιβάλλοντος, ούτε στο περιεχόμενό του εμπεριέχονται μέτρα για την εξασφάλισή της.
β) Αναφέρεται ως προτεραιότητα η «διευθέτηση των σχέσεων με τους λοιπούς χρήστες της παράκτιας ζώνης για την εξάλειψη του φαινομένου της σύγκρουσης συμφερόντων και την αποτελεσματική χρήση των χρήσεων γης» (άρθρο 2), στόχοι οι οποίοι ακολούθως δεν εντάσσονται καθ’ οιονδήποτε τρόπο στο περιεχόμενο του Νόμου. Αντιθέτως, με δεδομένα α) την απουσία Γενικού Χωροταξικού Πλαισίου του Παράκτιου και Νησιωτικού Χώρου και β) το γεγονός ότι μοναδική έως σήμερα νομοθετική ρύθμιση για τις χρήσεις γης (και θάλασσας) σε αυτόν είναι το «Χωροταξικό των Υδατοκαλλιεργειών», η επιδιωκόμενη «διευθέτηση» στον ελληνικό παράκτιο (και θαλάσσιο) χώρο γίνεται αποκλειστικά υπέρ των συμφερόντων του ιχθυοτροφικού κλάδου, με νομοτελειακό αποτέλεσμα την πρόκληση περαιτέρω συγκρούσεων και κυρίως κοινωνικής σύγκρουσης στις θιγόμενες περιοχές.
γ) Προβλέπεται ο διπλασιασμός της διάρκειας ισχύος των πράξεων εκμίσθωσης – αδειοδότησης των μονάδων, η οποία από 10 έτη που είναι σήμερα γίνεται 20 έτη (άρθρο 4).
δ) Επιβραβεύεται η παραβατικότητα των εταιριών ιχθυοκαλλιέργειας, αφού τούς δίδεται γενική αμνηστία για κάθε παράνομη πράξη στην οποία είχαν προβεί την τελευταία τριετία (προηγουμένως το 2011 το Χωροταξικό είχε παράσχει αντίστοιχη «αμνηστία» για το προηγούμενο διάστημα), καθώς και περιθώριο συμμόρφωσης με το νόμο τρία ακόμη έτη. Έτσι, οι ιχθυοκαλλιεργητές αποτελούν τους μοναδικούς Έλληνες πολίτες στους οποίους το Ελληνικό Κράτος αναγνωρίζει εμπράκτως το δικαίωμα να πράττουν ό,τι θέλουν χωρίς καμία συνέπεια στη θάλασσα, στον αιγιαλό και την παραλία.
ε) Ακυρώνονται οι διατάξεις του Καλλικράτη (οι οποίες άλλωστε –παρανόμως– ποτέ έως σήμερα δεν εφαρμόστηκαν), με τις οποίες οι αρμοδιότητες εκμίσθωσης και αδειοδότησης ιχθυοτροφείων είχαν περάσει στην (αιρετή) Περιφέρεια και επανέρχεται το αντιδημοκρατικό καθεστώς διαπλοκής, σύμφωνα με το οποίο οι αρμοδιότητες αυτές θα ασκούνται από τις (μη – αιρετές) κατά τόπους Αποκεντρωμένες Διοικήσεις (άρθρα 4 – 6).
ζ) Περιφρονείται ακόμα περισσότερο ο ρόλος της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας τοπικής αυτοδιοίκησης, αφού καταργείται (άρθρο 17) η υφιστάμενη σήμερα πρόβλεψη για διατύπωση απλής γνώμης από τα Περιφερειακά Συμβούλια (το κατά κανόνα αρνητικό περιεχόμενο της οποίας άλλωστε παγίως αγνοούνταν εώς σήμερα από την Πολιτεία). Επιπλέον, δεν προβλέπεται η έκφραση γνώμης από το Υπουργείο Τουρισμού. Στο δε νέο γνωμοδοτικό όργανο που συγκροτείται (Εθνικό Συμβούλιο Υδατοκαλλιεργειών) για τη ρύθμιση όλων των σχετικών με την υδατοκαλλιέργεια θεμάτων, μετέχουν –…ως συνήθως– οι εκπρόσωποι του κλάδου και … αποκλείονται –…ως συνήθως– οι εκπρόσωποι της αυτοδιοίκησης (άρθρο 3).
η) Οι προβλεπόμενες κυρώσεις για τις περιπτώσεις μη τήρησης των όρων των αδειών και των περιβαλλοντικών όρων είναι ελλιπέστατες και, όχι μόνο δεν εξασφαλίζουν τη συμμόρφωση σε αυτούς, αλλά στην πραγματικότητα αποτελούν κίνητρο περαιτέρω και εξακολουθητικής παραβατικότητας. Επιπλέον, η αόριστη χρήση στα άρθρα 14 και 25 των όρων «λύεται»/«λύονται», «ανακαλείται» και «αναστέλλεται», για τις περιπτώσεις λύσης σύμβασης μίσθωσης, ανάκλησης και αναστολής αδειών, χωρίς κανέναν προσδιορισμό του τρόπου και της προθεσμίας επιβολής τους από τον Γενικό Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης, αφήνει απολύτως αόριστη την προθεσμία άσκησής τους, διαιωνίζοντας το σημερινό καθεστώς μη επιβολής τους. Το αντίστοιχο ισχύει και για τις προβλεπόμενες κυρώσεις του άρθρου 25, όπου όλες οι οριζόμενες προθεσμίες αφορούν στη συμμόρφωση των εταιριών σε περίπτωση βεβαίωσης παράβασης, ενώ ουδεμία προθεσμία αφορά στην υποχρέωση των αρμοδίων αρχών να ασκήσουν τις αρμοδιότητές τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέχρι σήμερα, παρότι οι περιπτώσεις βεβαιωμένης παραβατικότητας ιχθυοτροφείων σε όλη τη χώρα υπήρξαν εκατοντάδες, δεν είναι σε γνώση μας καμία περίπτωση λύσης, ανάκλησης ή αναστολής άδειάς τους για τέτοιο λόγο.

Προτάσεις:
Κατόπιν των ανωτέρω, οι προτάσεις που υποβάλουμε είναι οι εξής:
1. Αναστολή της διαδικασίας ψήφισης του επίμαχου νόμου μέχρι α) την έκδοση της απόφασης του ΣτΕ επί της αίτησης ακύρωσης κατά του «Χωροταξικού των Υδατοκαλλιεργειών» και β) τη θεσμοθέτηση «Γενικού Χωροταξικού Πλαισίου του Παράκτιου και Νησιωτικού Χώρου», η οποία και πρέπει να προωθηθεί άμεσα.
2. α) Διάρκεια 10 ετών στις πράξεις εκμίσθωσης και διοικητικής και περιβαλλοντικής αδειοδότησης, β) σαφείς ρήτρες κυρώσεων, ανάκλησης και αναστολής εκμισθώσεων και αδειών στις περιπτώσεις μη τήρησης των όρων τους, με προσδιορισμό των σχετικών προθεσμιών επιβολής τους από τα όργανα τη Διοίκησης, γ) αντίστοιχος προσδιορισμός πειθαρχικών και ποινικών ποινών κατά των οργάνων της Διοίκησης σε περίπτωση μη επιβολής εκ μέρους τους των ανωτέρω κυρώσεων και δ) εφαρμογή των ισχυουσών σήμερα διατάξεων για κάθε παραβατική συμπεριφορά, χωρίς καμία εξαίρεση για την τελευταία και την επερχόμενη τριετία.
3. Άσκηση όλων των αρμοδιοτήτων εκμίσθωσης – αδειοδότησης ιχθυοτροφείων από τις Περιφέρειες και συμμετοχή των εκπροσώπων των α΄βάθμιων και β΄αθμιων ΟΤΑ των θιγόμενων περιοχών σε όλα τα επίπεδα διαβούλευσης, γνωμοδότησης αδειοδότησης κτλ για θέματα σχετικά με την υδατοκαλλιέργεια. Ειδικότερα: α) Κατοχύρωση δικαιώματος έκφρασης (δεσμευτικής) σύμφωνης γνώμης των Δήμων σε κάθε περίπτωση εκμίσθωσης, επέκτασης και επανεκμίσθωσης μονάδων ιχθυοκαλλιέργειας στην επικράτειά τους και αντίστοιχο δικαίωμα για το Υπουργείο Τουρισμού, β) Συμμετοχή ενός εκπροσώπου των Δήμων και των Περιφερειών των θιγόμενων περιοχών στο Εθνικό Συμβούλιο Υδατοκαλλιεργειών και γ) Για την τελευταία περίπτωση, καθώς και για κάθε άλλη περίπτωση διαβούλευσης σε επίπεδο κεντρικής διοίκησης θεμάτων που αφορούν στην ανάπτυξη υδατοκαλλιεργειών και στην κατάρτιση «Γενικού Χωροταξικού του Παράκτιου Χώρου», προτείνουμε την εκπροσώπηση των παράκτιων Δήμων από την ΠΣΕ, η οποία στην περίπτωση αυτή θα αποκτήσει και νομική υπόσταση, προκειμένου να επικυρωθεί η απρόσκοπτη συμμετοχή και δημοκρατική εκπροσώπηση ενδιαφερόμενων φορέων σε αυτή.

Εκ μέρους της ΠΣΕ,

Γιάννης Δημητριάδης, εκλεγείς Δήμαρχος Πόρου
Κώστας Δρακονταϊδής, εκλεγείς Δήμαρχος Λευκάδας
Ρούλα Νάννου, εκλεγείσα Δήμαρχος Σαλαμίνας
Φώτης Σώλος, Αντιδήμαρχος Καλάμου Λευκάδας
Γιώργος Ψάχος, Πρόεδρος Εξωραϊστικού Συλλόγου Σκορπονερίου
Βοιωτίας
Νανά Τσούμα, Πρόεδρος Περιβαλλοντικού Συλλόγου
Αγ. Ιωανννη Θεολόγου Φθιώτιδας

Για την υποβολή του εγγράφου,
Γιάννης Δημητριάδης
τηλ: 6944–752727
φαξ: 210–6800666
e-mail: yiannis@famoffice.gr