Το έθιμο “Το σπάσιμο της στάμνα”
Πρόκειται για έθιμο του νησιού μας με αρχαιοελληνικές ρίζες και με σπουδαίες αναφορές στον ορθόδοξο Ελληνικό Χριστιανικό εθιμικό βίο, εκτελώντας και υπηρετώντας ως πράξη χαράς και τρόπου την εκκλησιαστική φράση από το τροπάριο της Μεγάλης Παρασκευής (« Συ δε Κύριε ανάστησόν με, ίνα συντρίψω αυτούς ως σκεύη κεραμέως»). Το έθιμο διατηρήθηκε σε όλα τα νησιά των Επτανήσων, ιδίως κατά την περίοδο της Βενετοκρατίας, κατηγορήθηκε λανθασμένα ως ξενόφερτο από τη Δύση, επειδή παρόμοια έθιμα με αναπαραστάσεις θορυβώδεις έχουν και οι Καθολικοί. Το έθιμο ελάττωσε κατά τον 20ο αιώνα την κοινωνική και θρησκευτική τέλεσή του, ενώ διατηρείται αδιαλείπτως από παλιά στο Μοναστήρι της Άτρου στον Ελειό και στην εκκλησία της Αγίας Παρασκευής στα Μονοπολάτα με τον εθιμικό τίτλο «Το κομμάτι», καθώς υπάρχουν αναφορές για τη τέλεσή του και σε άλλους ναούς του νησιού μας.
Αναφέρεται σε παλιά γραπτή μαρτυρία από ξένο περιηγητή στο νησί μας το 1829 « Το μέγα Σάββατον όταν ψάλλεται εις την Εκκλησίαν το ανάστα ο Θεός, ρίπτουσιν έξω των οίκων αγγεία ακέραια ή ημίθραυστα. Δεν διαβαίνουσιν επάνω των συντριμμάτων, αλλά τα μετατοπίζουσιν, αν πρέπη αναγκαίως να διέλθωσιν εκείθεν».
ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ στο ΑΡΓΟΣΤΟΛΙ στις 11.50πμ
Η Κοινωφελής Επιχείρηση του Δήμου Κεφαλλονιάς σε συνεργασία με το Λύκειο των Ελληνίδων παράρτημα Αργοστολίου & τους επαγγελματίες του Λιθοστρώτου, συνδιοργανώνουν και φέτος, ¨Το σπάσιμο της στάμνας¨. Μετά την Α΄ Ανάσταση η Φιλαρμονική Αργοστολίου της Κ.Ε.ΔΗ.ΚΕ. «Διονύσιος Λαυράγκας», θα παιανίσει χαρμόσυνα στο Λιθόστρωτο έξω από τον Άγιο Σπυρίδωνα, θα σπάσει η πρώτη στάμνα & θα μοιραστούν Αναστάσιμες λαμπάδες επιμέλεια του Λυκείου των Ελληνίδων, προσφορά της Κ.Ε.ΔΗ.ΚΕ.
Ακολουθώντας την Φιλαρμονική μας, συνεχίζουμε με Περατζάδα και καταλήγουμε στην πλατεία Καμπάνας, όπου συνεχίζεται η ρίψη των κεραμικών και σταμνών και θα παρακολουθήσουμε καλλιτεχνικό πρόγραμμα με τη συμμετοχή της Ανδρικής Χορωδίας της Κ.Ε.ΔΗ.ΚΕ. & του Λυκείου των Ελληνίδων παράρτημα Αργοστολίου, με παραδοσιακούς χορούς.
ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ στο ΛΗΞΟΥΡΙ στις 11.00πμ
Στο προαύλιο του Ιερού Ναού Αγίου Νικολάου Μηνιατών με το άκουσμα της Πρώτης Ανάστασης και το χαρμόσυνο χτύπημα των καμπανών σπάμε την πρώτη στάμνα υπό τους ήχους της Φιλαρμονικής Σχολής Ληξουρίου συνοδεία της οποίας καταλήγουμε στην Κεντρική Πλατεία όπου ακολουθεί στο σπάσιμο της στάμνας και των κεραμικών από τα γύρω μπαλκόνια.
Παράλληλα κορίτσια με παραδοσιακές στολές του Πολιτιστικού Συλλόγου Χωροπούλα θα μοιράζουν στον κόσμο πασχαλινά αυγά και κουλουράκια, προσφορά της Κ.Ε.ΔΗ.ΚΕ.
ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ στη ΣΑΜΗ στις 11.00πμ
Ο Π.Σ. Αιγιαλός Σάμης & η Φιλαρμονική Σάμης της Κ.Ε.ΔΗ.ΚΕ. «Θέμος Αμούργης», συνδιοργανώνουν και φέτος το έθιμο «Το Σπάσιμο Της Στάμνας», μετά την πρώτη Ανάσταση στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου Σάμης.
ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ & ΚΑΛΟ ΠΑΣΧΑ
Με εκτίμηση
Ο Πρόεδρος της Κ.Ε.ΔΗ.Κ.Ε. &
Ε.Σ. Πολιτισμού – Αθλητισμού – Νέας Γενιάς
Άγγελος Δ. Κωνσταντάκης