ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς τους Υπουργούς Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων,

Εσωτερικών και Οικονομικών

Θέμα: Για τις υποδομές της Κεφαλονιάς και τη στέγαση των σεισμοπλήκτων.

Οι υποδομές στην Κεφαλονιά και στην Ιθάκη λόγω των σεισμών έχουν υποστεί σοβαρά πλήγματα:

Ο δευτεροβάθμιος έλεγχος εντοπίζει προβλήματα και χαρακτηρίζει κίτρινα 31 δημόσια κτίρια. Ο έλεγχος εστίασε σε ορισμένα μακροσκοπικά χαρακτηριστικά και δεν ήταν ουσιαστικός και πλήρης (στατική επάρκεια –έξοδοι διαφυγής – πυρασφάλεια – επάρκεια σε προαύλια και χώρους συγκέντρωσης κ.ά.), όπως θα έπρεπε. Μεταξύ των κτιρίων που χαρακτηρίζονται κίτρινα είναι χώροι στις εργατικές κατοικίες Αργοστολίου, ο Οίκος Ευγηρίας Αργοστολίου, ο ΕΟΤ, το λιμεναρχείο και το τελωνείο Αργοστολίου, η ΑΕΝ Ιονίων Νήσων, το ιατρείο Χαβδάτων, το Δημαρχείο Ληξουρίου, ακόμη και η πυροσβεστική Ληξουρίου!!! Μεγάλες ζημίες υπάρχουν και σε δημόσια οικήματα που δεν περιλαμβάνονται στον κατάλογο (παλιό Δημαρχείο Αργοστολίου, ιατρείο Αγίας Θέκλης κλπ). Δώδεκα σχολεία, νηπιαγωγεία και παιδικοί σταθμοί κρίθηκαν ακατάλληλα (κατηγορία Γ΄) ενώ στο δεύτερο σεισμό τα εργαστήρια του ΕΠΑΛ Ληξουρίου κατέρρευσαν και μαζί με χώρους του Λυκείου Ληξουρίου επιβαρύνθηκαν περαιτέρω και εντάχθηκαν στην κατηγορία Δ΄. Μια σειρά σχολείων όλου του νομού ανήκουν στην κατηγορία Β΄ (χρήζουν επισκευών).

Κρίθηκαν ακατάλληλα το γηροκομείο Ληξουρίου και το ξενοδοχείο όπου διέμεναν οι ηλικιωμένοι του Αργοστολίου (λόγω καθυστέρησης κατασκευής και παράδοσης του νέου γηροκομείου στο Αργοστόλι). Οι τρόφιμοι του γηροκομείου Ληξουρίου και εκείνοι του γηροκομείου Αργοστολίου φιλοξενούνται τώρα οι μεν στο κλειστό γήπεδο Ληξουρίου και οι δε σε ξενώνα της μονής Αγίου Ανδρέα στα Περατάτα – με αποτέλεσμα σε λίγο χρονικό διάστημα να έχουμε δύο τραυματισμούς λόγω ακαταλληλότητας χώρου (ο ένας θανάσιμος).

Το Μαντζαβινάτειο Νοσοκομείο Ληξουρίου, μετά τον πρώτο σεισμό στις 26/1/2014 χαρακτηρίστηκε ακατάλληλο και εκκενώθηκε. Οι ασθενείς από το Ληξούρι είτε μεταφέρθηκαν στο Αργοστόλι, είτε στάλθηκαν σπίτι τους για το διάστημα που το Νοσοκομείο παρέμεινε κλειστό και δε μεταστεγάστηκαν σε άλλο χώρο στο Ληξούρι!! Μετά όμως από κινητοποιήσεις των κατοίκων επειδή υπήρξε η υπόνοια ότι αυτή η εκκένωση θα γινόταν άλλοθι για την συγχώνευσή του με αυτό του ΓΝΝ Αργοστολίου, υπερκεράστηκε το πόρισμα για επικινδυνότητα – ακαταλληλότητα χώρων που υπάρχει από το 2004, χωρίς όμως από τότε να έχει γίνει καμία παρέμβαση για τη θωράκισή του. Στο ΓΝΝ Αργοστολίου διαπιστώθηκε ότι δεν έχουν γίνει κατάλληλες προετοιμασίες για νοσοκομείο έκτακτης ανάγκης σε περίπτωση που το νοσοκομείο τεθεί εκτός λειτουργίας (όπως για παράδειγμα παρεμβάσεις ώστε να λειτουργήσει εναλλακτικά το παλιό ξύλινο και αντισεισμικό Νοσοκομείο).

Σοβαρές ζημίες έχει υποστεί το οδικό δίκτυο της Παλικής (ενδεικτικά σε Σουλλάρους, Μαντζαβινάτα, Βουνί, Άγιο Βασίλειο, Μονοπολάτα, Αγία Θέκλη κλπ). Στον κεντρικό άξονα Αργοστολίου – Ληξουρίου (Κριτονού, Ποντικού Αυλάκι κ.ά.) έχουν υπάρξει εκτεταμένες κατολισθήσεις. Εκτεταμένες επίσης ζημιές έχει υποστεί το οδικό δίκτυο και σε άλλες περιοχές (πχ εσωτερικό οδικό δίκτυο Κουρουκλάτων – Καρδακάτων – Νύφι – Θηνιάς – Αγκώνα και Ζόλων, οδικό δίκτυο πρόσβασης στο Μύρτο, Χάρακας κ.α.). Το ΤΕΕ θεωρεί ιδιαίτερα τη διαδρομή Αργοστόλι – Ληξούρι επικίνδυνη που χρήζει μεγάλων έργων (ειδικά στην περιοχή της Κριτονούς) και αποφαίνεται ότι η κυκλοφορία των οχημάτων καθίσταται επικίνδυνη λόγω βραχοπτώσεων και αστοχίας βραχωδών πρανών στο εν λόγω άξονα αλλά και σε άλλες περιοχές, ενώ είναι επείγουσα η ανάγκη οι βράχοι είτε να καθαιρεθούν είτε να καλυφθούν με ειδικό πλέγμα. Εντοπίζεται, ακόμη, πιθανότητα κατάπτωσης λόγω αποκόλλησης βραχωδών όγκων από μεγαλύτερα υψόμετρα σε υποκείμενες κατοικημένες περιοχές. Ο κίνδυνος αυτός είναι πολύ ορατός στο χωριό Αθέρας Παλικής αλλά και σε άλλες περιοχές (πχ Νταμάρι στα Μουσάτα, Κολαΐτη, φαράγγι Πόρου). Παρόλα αυτά ο δρόμος Αργοστολίου – Ληξουρίου έχει δοθεί στην κυκλοφορία κανονικά και, με αυτό το πρόσχημα, έχει περικοπεί κάθε οικονομική διευκόλυνση στους σεισμοπαθείς για τη χρήση του καραβιού στην τοπική πορθμειακή γραμμή. Επίσης οι σχολικές μεταφορές γίνονται καθημερινά μια Οδύσσεια για τους μαθητές και μάλιστα χωρίς να έχουν ληφθεί όλα τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας στο οδικό δίκτυο.

Εκτεταμένες ζημιές διαπιστώνει το ΤΕΕ και στις λιμενικές εγκαταστάσεις (σε Ληξούρι και Αργοστόλι), καθώς και στα δίκτυα ύδρευσης (περιοχή Παλικής). Στα δύο λιμάνια εντοπίζονται στροφή στους κρηπιδότοιχους, ρευστοποιήσεις, ρηγματώσεις και καθιζήσεις. Ειδικά για το λιμάνι στο Ληξούρι το ΤΕΕ επισημαίνει ότι ριζική λύση είναι η πλήρης ανακατασκευή του.

Οι σεισμοί έφεραν στην επιφάνεια τα μεγάλα προβλήματα στο δίκτυο ύδρευσης όλου του νομού και ιδιαίτερα της Παλικής. Έδειξαν ότι το δίκτυο ύδρευσης που είναι κατασκευασμένο από σωλήνες αμιάντου – που έτσι κι αλλιώς είναι καρκινογόνοι – στο σεισμό σπάζουν μεταφέροντας έτσι τις επικίνδυνες ίνες του στο νερό, καθιστώντας το ακατάλληλο για κάθε χρήση. Ανέδειξαν, ακόμη, τις χρόνιες καθυστερήσεις στην κεντρική διαχείριση του νερού, τη μη χρηματοδότηση και υλοποίηση απαραίτητων έργων (πχ των φραγμάτων Κατωγής και Λυχνιά, καθώς και της λιμνοδεξαμενής των Γριζάτων που θα μπορούσε να υδροδοτήσει ακόμη και την Ιθάκη).

Όπως προέκυψε από το δευτεροβάθμιο έλεγχο στα σπίτια μέχρι τις 22/02/2014 στις 2545 αυτοψίες σπιτιών τα 1285 είναι κίτρινα, δηλαδή είναι προσωρινά μη κατοικήσιμα και τα 116 είναι προς κατεδάφιση. Οι εργατικές κατοικίες στο Ληξούρι υπέστησαν τεράστια καταστροφή. Το πρόβλημα των αστέγων θα πάρει δραματικές διαστάσεις, αφού δεν δρομολογείται κανένα μέτρο και η προσωρινή λύση της φιλοξενίας σε καράβια ήδη βαίνει στο τέλος της. Στο Ληξούρι δεν υπάρχουν τα απαραίτητα σπίτια προς ενοικίαση, ενώ ήδη δόθηκε η απαράδεκτη διαταγή από το Δήμο Κεφαλονιάς για διάλυση του καταυλισμού των σκηνιτών στον Άγιο Αντώνη «λόγω άσχημης εικόνας ενόψει της τουριστικής σεζόν». Η κυβερνητική απόφαση για 80% κρατική ενίσχυση και 20% άτοκο δάνειο στην επισκευή (ή ανακατασκευή) κατοικιών, αποτελεί προκλητική κοροϊδία για τα λαϊκά στρώματα της περιοχής, αφού υπολογίζει τεκμαρτά το ύψος των επιδοτήσεων και δεν περιλαμβάνει όλες τις δαπάνες με αποτέλεσμα να αναγκαστούν οι σεισμόπληκτοι να καλύψουν με νέο δάνειο πάνω από το 40% της πραγματικής αξίας των επισκευών ή να μείνουν άστεγοι.

Τέλος, στις δημόσιες υποδομές που επλήγησαν πρέπει να συμπεριληφθούν και τα ιστορικά και πολιτιστικά μνημεία, ευρύτερα οι χώροι ιστορίας και πολιτισμού (μουσεία, βιβλιοθήκες, πολιτιστικά κέντρα). Ενδεικτικά υπήρξε πτώση τμήματος του τείχους στο ενετικό κάστρο του Αγίου Γεωργίου κοντά στην είσοδο, ζημίες σε βυζαντινά μνημεία (κυρίως εκκλησίες), ολοκληρωτική καταστροφή των παλιών φυλακών στο Λιβάδι. Το αρχαιολογικό μουσείο Αργοστολίου, το Δημοτικό Θέατρο Ληξουρίου, η Ιακωβάτειος Βιβλιοθήκη, η φιλαρμονική Ληξουρίου, το Θέατρο Αργοστολίου «Ο Κέφαλος», το πνευματικό κέντρο Κοντογουράτων, είναι μέσα στα δημόσια κτίρια που είναι κίτρινα.

Οι τεράστιες καταστροφές σε υποδομές και στην λαϊκή κατοικία από έναν σεισμό, αναμενόμενο με βάση την ιστορία της περιοχής, αποδεικνύει την τραγική ανεπάρκεια της αντισεισμικής θωράκισης τόσο στην Κεφαλονιά, όσο και στην υπόλοιπη χώρα, τη τραγική κατάσταση όπου έχει φέρει τους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα της περιοχής ο καπιταλιστικός δρόμος ανάπτυξης. Ακόμα και κρατικά κτήρια που ανήκουν σε υποδομές πολιτικής προστασίας (πυροσβεστικοί σταθμοί και νοσοκομεία) είναι απροστάτευτα από σεισμούς, αναμενόμενους για την περιοχή.

Η κρατική πολιτική υπέρ των ομίλων, με την ολοένα και μεγαλύτερη ιδιωτικοποίηση κρατικών υπηρεσιών για να βρουν κερδοφόρα επενδυτική διέξοδο οι μονοπωλιακοί όμιλοι πολλαπλασιάζει τα προβλήματα. Οι διαθεσιμότητες των υπαλλήλων του Τομέα Αποκατάστασης Σεισμοπλήκτων (ΤΑΣ) σημαίνουν πρακτικά το κλείσιμο του κρατικού φορέα, που δεν γίνεται τυχαία, αλλά στοχεύει στην μετατροπή της αποκατάστασης σε κερδοφόρα δραστηριότητα υπέρ των κατασκευαστικών μονοπωλίων.

Κρίσιμοι τομείς υπερχρηματοδοτούνται για να στηρίζουν έργα που επιτρέπουν μεγάλα ποσοστά κέρδους στους ομίλους, ενώ τα όποια έργα γίνονται από τα κατασκευαστικά μονοπώλια, μέσα από ΣΔΙΤ και συμβάσεις παραχώρησης, χρυσοπληρώνονται από τα λαϊκά στρώματα δύο και τρεις φορές. Γι’ αυτό και οι  αποκαταστάσεις που προκρίνονται, χαρακτηρίζονται σε αρκετές περιπτώσεις, ακόμα και από το ίδιο το ΤΕΕ, (πχ σχολεία) ως εμβαλωματικές, που δεν αποσοβούν κινδύνους για ζωές από ένα νέο σεισμό στο μέλλον.

Αποδεικνύεται πως ο δρόμος ανάπτυξης της ΕΕ και της εξουσίας των ομίλων δεν μπόρεσε και δεν μπορεί να εγγυηθεί την κάλυψη των λαϊκών αναγκών στο τομέα της στέγασης και των υποδομών πολιτικής προστασίας. Στον καπιταλισμό, μοναδικό κριτήριο για κάθε έργο είναι το ποσοστό κέρδους. Έτσι, οι προτεραιότητες κατασκευής των έργων αφορούν αποκλειστικά την κερδοφορία των ομίλων που προκρίνουν έργα που εγγυώνται υψηλό ποσοστό κέρδους, μέσα από ΣΔΙΤ, συμβάσεις παραχώρησης κλπ. Ως αποτέλεσμα η αντισεισμική θωράκιση, σε υποδομές και λαϊκή κατοικία, δεν προκρίνεται ως προτεραιότητα. Την ίδια στιγμή όπως δείχνει η πείρα, το κίνητρο του κέρδους εκτοξεύει το κόστος των κατασκευών και οδηγεί σε κατασκευές χαμηλής ποιότητας.

Αναδεικνύεται πως μόνο ο αποκλειστικά κρατικός φορέας κατασκευών, σε έναν ριζικά διαφορετικό δρόμο ανάπτυξης, μπορεί να παράγει έργα να ικανοποιούν τις συνδυασμένες ανάγκες των εργαζόμενων, μόνο με έναν τέτοιο τρόπο μπορούν τα τεχνικά έργα να είναι φθηνά, ποιοτικά, ασφαλή, προστατευμένα από φυσικές καταστροφές, να προκρίνονται τα έργα με γνώμονα τις ανάγκες του εργαζόμενου λαού και όχι τα κέρδη των ομίλων, να πραγματοποιούνται με προστασία των εργαζόμενων.

ΕΡΩΤΩΝΤΑΙ οι κ.κ. Υπουργοί:

• Πότε θα πραγματοποιηθούν ουσιαστικοί έλεγχοι σε όλα τα δημόσια κτίρια με προτεραιότητα σχολεία, νοσοκομεία και γηροκομεία;
• Θα προωθηθούν απαραίτητα έργα υποδομής για την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών (αποκατάσταση δημόσιων υποδομών σε σχολεία, γηροκομεία, νοσοκομεία – ιατρεία, μουσεία – θέατρα – βιβλιοθήκες κλπ, με τρόπο ώστε να προστατεύουν ουσιαστικά από σεισμούς και όπου αυτό δε μπορεί να συμβεί θα δρομολογηθεί η κατασκευή νέων, με κατεπείγουσες διαδικασίες, άμεση υλοποίηση των αναγκαίων πέντε σχολικών συγκροτημάτων στο νομό, ριζικές παρεμβάσεις στο οδικό δίκτυο και στα λιμάνια,  αντικατάσταση του δικτύου ύδρευσης στην Παλική και η απομάκρυνση του αμίαντου, υλοποίηση έργων διαχείρισης υδάτων όπως τα φράγματα σε Κατωγή και Λυχνιά και η υδατοδεξαμενή στα Γριζάτα με κεντρική διαχείριση των υδάτινων πόρων του Νομού, άμεση ανέγερση λαϊκών κατοικιών και αντισεισμική θωράκιση των υπολοίπων με ευθύνη και χρηματοδότηση από το κράτος, αποκατάσταση ζημιών στα ιστορικά-πολιτιστικά μνημεία, λήψη μέτρων εναντίον των βραχοπτώσεων) χωρίς ΣΔΙΤ και συμβάσεις παραχώρησης σε μονοπωλιακούς ομίλους;
• Θα παρθούν μέτρα ώστε να υπάρξει η δυνατότητα εναλλακτικής στέγασης σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης για τα Νοσοκομεία Αργοστολίου και Ληξουρίου;
• Θα ληφθούν μέτρα για τη διαβίωση των τροφίμων των γηροκομείων Ληξουρίου – Αργοστολίου (στέγαση – θέρμανση – σίτιση – ιατροφαρμακευτική περίθαλψη);
• Θα επιταχυνθούν η ολοκλήρωση και παραλαβή του νέου γηροκομείου στο Αργοστόλι και η ανακατασκευή του γηροκομείου στο Ληξούρι;
• Θα υπάρξει επίταξη ασφαλών ξενοδοχείων ή θα ληφθούν άλλα μέτρα (πχ λυόμενα σπίτια) για την άμεση στέγαση των άστεγων σεισμοπλήκτων;
• Θα προκριθούν τα απαραίτητα έργα αντισεισμικής θωράκισης και αντιπλημμυρικής προστασίας στην Κεφαλονιά αλλά και σε ολόκληρη τη χώρα, με κρατικά κονδύλια από τον ενιαίο κρατικό φορέα κατασκευών που μπορεί να εγγυηθεί την συνδυασμένη ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών;
• Θα συγκροτηθεί Ενιαίος Φορέας Αντισεισμικής Θωράκισης, στον οποίο θα υπαχθούν οι σημερινές διαφορετικές δημόσιες υπηρεσίες και οργανισμοί και θα υπάρξει γενναία χρηματοδότηση απ’ τον κρατικό προϋπολογισμό;
• Θα αντιμετωπιστούν οριστικά οι επιπτώσεις από τη διαθεσιμότητα των υπαλλήλων του Τομέα Αποκατάστασης Σεισμοπλήκτων (ΤΑΣ), θα επαναλειτουργήσει ο ΟΣΚ και ο ΟΕΚ με πλήρη στελέχωσή τους; Θα αναβαθμιστεί ο ΟΑΣΠ και η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Έργων;

Οι βουλευτές

Αλέκα Παπαρήγα Νίκος Καραθανασόπουλος Νίκος Μωραΐτης